Περιβάλλον: Τα έμαθες για το
«Ελληνικό» η Κυβέρνηση ενέκρινε το Π.Δ. με τις νέες απαιτήσεις του «επενδυτή», το Π.Δ. πήρε
το δρόμο για το Συμβούλιο Επικρατείας, και ο Πρωθυπουργός μέσω twitter δήλωσε ότι: «Σήμερα κερδίσαμε ένα πρώτο μεγάλο
στοίχημα ταχύτητας και αποτελεσματικότητας……. Ξεπεράσαμε δύσκολα εμπόδια και προχωράμε…. Μια
εμβληματική επένδυση ξεκινάει και δε θα μείνει μόνη».
Αρχιτέκτονας: Ξεκάθαρα τα λέει. Τι δεν καταλαβαίνεις;
Περιβάλλον: Ποιοι και με ποιους είχαν βάλει «στοίχημα
ταχύτητας και αποτελεσματικότητας»;
Αρχιτέκτονας: Το «δίδυμο» «Κυβέρνηση-Επενδυτής» με το «Λαό».
Η Κυβέρνηση στην Μάνδρα κατηγορήθηκε από τον Λαό για «καθυστέρηση και
αναποτελεσματικότητα». Γι αυτό άλλαξε «ταίρι» και απέδειξε ότι με «ταίρι» τον
«Επενδυτή» και «ταχύτητα» έχει και «αποτελεσματικότητα».
Περιβάλλον: Και ποια εμπόδια ξεπέρασε;
Αρχιτέκτονας: Τα εμπόδια που ονομάζονται «Λαϊκά συμφέροντα»
Περιβάλλον: Και γιατί είναι
εμβληματική η επένδυση;
Αρχιτέκτονας: Γιατί θα είναι «εμβληματική» η ασφυξία του
Λαού της Αττικής. .
Περιβάλλον: Η « Κοινή Επιτροπή
Αγώνα για το Ελληνικό» όμως κάνει «Έκκληση συμπαράστασης» για να καλύψει τα
έξοδα των δικαστικών αγώνων, καθώς και για να διαδώσουνε τις θέσεις τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Αρχιτέκτονας: Το «Ελληνικό» το πήγαμε και στο «εσωτερικό» και στο «εξωτερικό». Αν θυμάμαι καλά ήταν ένα από τα θέματα που παρουσιάστηκαν στην
Μπιενάλε της Βενετίας το 2016. Σε άλλο
«εξωτερικό» θα το πάμε τώρα; Δεν «συμπαραστάθηκε» ο Aravena, που τόσο θαύμαζαν κάποιοι για
τις εμπνεύσεις του;
Περιβάλλον: Μου φαίνεται ότι δεν
έχεις διάθεση για συζήτηση. Εδώ μιλάνε για δικαστικό αγώνα!.
Αρχιτέκτονας: Και για το Mall έγινε δικαστικός αγώνας, και το Mall και ζει και βασιλεύει.
Και για την μεταφορά του Συντελεστή δόμησης έγινε δικαστικός αγώνας, και
χτίστηκε όλη η Κηφισίας και όχι μόνο με μεταφορά συντελεστή δόμησης. Και το 2015 το Συμβούλιο Επικρατείας ανακάλυψε τον
όρο «Συνταγματικά ανεκτός» και πέρασε
τον Νόμο 4178/2013 για τα αυθαίρετα. Και τώρα μέχρι να κριθεί το Π.Δ. για το
«Ελληνικό» κάποιον «όρο» θα ανακαλύψει για να το περάσει.
Κοίταξε είναι συνειδητή υποκρισία να μιλάει κανείς για «υφαρπαγή»
δημόσιας γης, για «μοναδικό σημαντικού
μεγέθους ελεύθερο δημόσιο χώρο» για «περιβαλλοντική και οικιστική υποβάθμιση της Αττικής» για
«κλιματική αλλαγή», και συγχρόνως να ξεκινάει το κείμενό του με την διαπίστωση ότι :«Η Αττική γη, παρ’ όλη την άναρχη και
συχνά αυθαίρετη δόμηση και την έλλειψη επαρκών ελεύθερων χώρων στη μικροκλίμακα
των διάφορων περιοχών, διατηρεί στους αρχαιολογικούς χώρους και την ιστορική
πόλη όπως και στο παράκτιο μέτωπο που παραμένει στην μεγαλύτερή του έκταση
αδόμητο, με σημαντικά μνημεία της φύσης και του πολιτισμού, ζωντανή την ιστορία
από τους αρχαίους μέχρι τους νεώτερους χρόνους».
Και να στο εξηγήσω γιατί
μιλάω για «συνειδητή υποκρισία».
Γνωρίζουμε ότι στην Αττική όπως και σε κάθε
καπιταλιστική πόλη, η ιστορία το έχει αποδείξει ότι, «άναρχη δόμηση» είναι ο όρος που χρησιμοποιεί
η κυρίαρχη τάξη όταν ιεραρχώντας η ίδια τα συμφέροντά της διαμορφώνει την πόλη
σύμφωνα με αυτά, αλλά θέλοντας να κρύψει τον σκοπό αυτό, δημιουργεί μια
«ιεραρχημένη αναρχία» στην Πολεοδομική Πολιτική και Πρακτική, και με τον τρόπο
αυτό καλλιεργεί και διαμορφώνει συγκεκριμένες πεποιθήσεις και συμπεριφορές των κατώτερων τάξεων,
εξυπηρετικούς στους σκοπούς και στις επιδιώξεις της. Η «κατάτμηση μείζονος
εκτάσεως» που επέτρεψε το Κράτος στηρίζοντας την μεγαλοϊδιοκτησία ήταν που
δημιούργησε την «ιεραρχημένη αναρχία» στην δόμηση. Ήταν «ιεραρχημένη» για να
πουλήσει η μεγαλοϊδιοκτησία, και έγινε «άναρχη» μόλις η μεγαλοϊδιοκτησία
πούλησε το τελευταίο οικόπεδο.
Επίσης γνωρίζουμε ότι
άλλα είναι τα χαρακτηριστικά της «αυθαίρετης δόμησης» της κυρίαρχης τάξης και
άλλα τα χαρακτηριστικά της «αυθαίρετης δόμησης» των κατώτερων στρωμάτων. Η
κυρίαρχη τάξη χρησιμοποιεί τον όρο «αυθαίρετη δόμηση» γενικά γιατί θέλει να
κρύψει ότι σε αντίθεση με τα δικά της «αυθαίρετα» που δεν έχουν ούτε χρονικά
όρια ούτε περιορισμούς, το αυθαίρετο των κατώτερων κοινωνικά τάξεων,
πριμοδοτείται και πραγματοποιείται όταν αυτή σαν κυρίαρχη τάξη θέλοντας να
καλλιεργήσει συγκεκριμένες πολιτικές-οικονομικές-κοινωνικές
πεποιθήσεις και συμπεριφορές στις κατώτερες τάξεις, την επιτρέπει, καθορίζοντας
βέβαια και την χρονική της διάρκεια και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά που εξυπηρετούν
τον σκοπό της. Για τον λόγο αυτό και η «αυθαίρετη δόμηση» της δεκαετίας
του 50-60 δεν έχει καμία σχέση με την «αυθαίρετη δόμηση» της τελευταίας
25ετίας.
Οι περιοχές με «έλλειψη ελεύθερων χώρων» έχουν όνομα, θέση,
και κατοικούνται από συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις. «Έλλειψη ελεύθερων χώρων» δεν έχει π.χ. το Παλαιό Ψυχικό, ούτε η Φιλοθέη, έχουν η Κυψέλη και οι Αμπελόκηποι. Στις
πρώτες ο Συντελεστής Δόμησης δεν ξεπερνά το 1,00 στις δεύτερες είναι πάνω από
3,50 , η Κάλυψη του οικοπέδου στις πρώτες είναι 40% στις δεύτερες 70% κ.α. Στις
πρώτες το Κράτος αποζημίωσε και διατήρησε τους ελεύθερους χώρους που προέβλεπε
το σχέδιο στις δεύτερες «ξέχασε» να αποζημιώσει και οι ελεύθεροι χώροι
κτίστηκαν πανηγυρικά.
Το «Ελληνικό» δεν είναι ένα εύκολο θέμα που αντιμετωπίζεται
με κείμενα σαν αυτό της «Κοινής Επιτροπής Αγώνα». Θέλει ιστορική κριτική
ανασκόπηση της πραγματικής Πολεοδομικής και Περιβαλλοντικής Ανάπτυξης της
Αττικής, ανάδειξη των πραγματικών προβλημάτων, ανάδειξη των επιδιώξεων της
κυρίαρχης τάξης στην περιοχή της Αττικής κατά περιοχή και στο σύνολο, της
σύνδεσης των επιδιώξεων αυτών μεταξύ τους, και τρόπους αντιμετώπισης των
επιδιώξεων αυτών προς όφελος του λαού. Η κυρίαρχη τάξη στην χώρα μας ντόπια και
ξένη έχει ανοίξει πολλά μέτωπα στην Αττική. Ξέρει ότι για κάποια χρειάζεται χρόνος
για να τα πετύχει και γι αυτό θέλει να περάσει ότι π.χ. σήμερα στο κέντρο της Αθήνας
έχει «οπισθοχωρήσει», στο θέμα «αναβάθμιση».
Θυμάσαι το 2012 το «Ξανασκέψου την Αθήνα»; και την «σκούπα» του Υπουργού
Προστασίας του Πολίτη στο κέντρο της Αθήνας; Θυμάσαι την βίαιη απομάκρυνση και
φυλάκιση των παιδιών της κατάληψης της Βίλας Αμαλίας; Θυμάσαι τα «κροκοδείλια δάκρυα» της κυρίαρχης
τάξης που δεν εγκρίθηκε το ΕΣΠΑ για την πραγματοποίηση της μελέτης «Ξανασκέψου
την Αθήνα»; Βέβαια δεν «έκλαψε» και πολύ γιατί άλλος ήταν ο πραγματικός σκοπός
της. Ο πραγματικός σκοπός της ήταν η «αναβάθμιση» του «υποβαθμισμένου» κέντρου
της Αθήνας προς όφελος των συμφερόντων της. Κάποιοι τότε πανηγύρισαν γιατί δεν «εγκρίθηκε
το φαραωνικό έργο», αλλά κανείς δεν «ανέδειξε» τον πραγματικό σκοπό της
κυρίαρχης τάξης. Εμείς σε κάποια συζήτησή μας νομίζω ότι ασχοληθήκαμε με το
θέμα αυτό.
Ας δούμε όμως σύντομα τι συμβαίνει σήμερα στην Αθήνα. Στο
κέντρο σήμερα έγινε πολύ της μόδας το airbnb, και κάποιοι ιδιοκτήτες που έχουν ολόκληρα ακίνητα ή διαμερίσματα στην
ιδιοκτησία τους θέλουν να τα μετατρέψουν σε airbnb, και μάλιστα το αστείο είναι ότι όλοι λένε ότι ήταν
κατειλημμένα από πρόσφυγες ή μετανάστες, κανείς δεν παραδέχεται ότι τα νοίκιαζε
στους πρόσφυγες ή τους μετανάστες. Αυτό
θα οδηγήσει σε άνοδο των τιμών των ενοικίων στις περιοχές αυτές, θα
δημιουργήσει μετακινήσεις πληθυσμού, θα δημιουργήσει περιοχές με συγκεκριμένες
λειτουργίες.
Μια περιοχή όμως που δυσκολεύει την επιδίωξη αυτή της
κυρίαρχης τάξης είναι τα Εξάρχεια. Τα
Εξάρχεια είναι ο τελευταίος φραγμός που
μας έμεινε για να μην μετατραπεί το κέντρο της Αθήνας σε χώρο προσωρινής
διαμονής. Η συνεχής επίθεση των ΜΜΕ, Εκπροσώπων Πολιτικών Κομμάτων και των
δυνάμεων καταστολής στα Εξάρχεια έναν από τους σκοπούς που θέλει να κρύψει
είναι αυτός.
Για το «Ελληνικό» η κυρίαρχη τάξη πέτυχε το «maximum» στις απαιτήσεις της, έχει υπολογίσει και τις υποχωρήσεις
που θα κάνει, γιατί γνωρίζει ότι το σχέδιο το σημερινό δεν είναι αυτό που θα
πραγματοποιηθεί τελικά, γιατί στην πορεία της πραγματοποίησης ενός τέτοιου
έργου διάρκειας 25 χρόνων , θα προκύψει η ανάγκη να τροποποιηθεί και να
προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις. Και ξέρει ότι αυτές θα ικανοποιηθούν.
Την εξυπηρετεί λοιπόν αυτή την χρονική στιγμή να «απασχολεί»
τον λαό της Αθήνας με το «Ελληνικό» και να μην «ασχολείται» με το κέντρο της Αθήνας.
Το «Ελληνικό» και τα «Εξάρχεια» είναι συνδεδεμένα στις επιδιώξεις
της κυρίαρχης τάξης για την Αττική. Στο πρώτο λειτουργεί σήμερα «επιθετικά»
στο δεύτερο προσποιείται ότι λειτουργεί «οπισθοχωρητικά».
Και τα δυό όμως αποβλέπουν στην επιδίωξή
της να «περάσει η ιδιοκτησία του λαού» στα χέρια της. Απλώς κάνει τον
προγραμματισμένο ελιγμό. Εμείς οι Αρχιτέκτονες δεν μπορούμε να κάνουμε ότι δεν το
καταλαβαίνουμε.