Το κέντρο της Αθήνας δεν «εξευγενίζεται με όρους τουριστικοποίησης, εξευγενίζεται με όρους container-οποίησης». Και ο «μεγάλος περίπατος» είναι η «πασαρέλα» διαφήμισης της νέας «container-οποιημένης» ζωής. Γι αυτό τους τον χαρίζουμε και προτιμάμε τον «μικρό περίπατο» στη περιοχή μας.

Περιβάλλον: Είδες βγήκε και η Κ.Υ.Α για το κλείσιμο του κέντρου της Αθήνας προκειμένου να πραγματοποιηθεί το σχέδιο ο «μεγάλος περίπατος της Αθήνας».

Αρχιτέκτονας: Βιάζονται. Έφτασε ο καιρός να πραγματοποιηθεί το σχέδιο που είχαν βάλει στα σκαριά από το τέλος της δεκαετίας του 80.

Περιβάλλον: Διάβασα ότι κάποιοι συνάδελφοί σου λένε ότι ο «εξευγενισμός της περιοχής θα πραγματοποιηθεί με όρους τουριστικοποίησης».

Αρχιτέκτονας: Δεν θα πραγματοποιηθεί με όρους «τουριστικοποίησης» θα πραγματοποιηθεί με όρους «container-οποίησης». Η περιοχή θα μετατραπεί σε ένα «container» όπου με όρους καταναλωτισμού  θα περάσουν τις μορφές ζωής που θέλουν να επιβάλλουν. Στη συζήτηση που κάναμε παλαιότερα για την «τουριστικοποίηση» σου το είχα εξηγήσει νομίζω αρκετά. Να τι σου είχα πει τότε:

« Η κυρίαρχη τάξη έχει λόγους, εξυπηρετικούς  στα προνόμια και τα συμφέροντά της, γι αυτό και χρησιμοποιεί γενικούς όρους όταν μιλάει για την «πόλη» και τα προβλήματά της. Π.χ. Μιλάει για την «κρίση της  πόλης» γιατί δεν την εξυπηρετεί να φανεί ότι:1. αυτή επέβαλλε την κρίση στις περιοχές των  «λαϊκών τάξεων» 2. αυτή θέλει τώρα να ξεριζώσει τις «λαϊκές τάξεις» από τις περιοχές της «κρίσης» γιατί αυτό εξυπηρετεί τα κερδοσκοπικά της συμφέροντα.

Σήμερα λοιπόν η κυρίαρχη τάξη μιλάει για «τουριστικοποίηση της πόλης». Αυτό την εξυπηρετεί στο σκοπό της. «Τουριστικοποιούνται» όμως σήμερα συγκεκριμένες περιοχές της πόλης. «Τουριστικοποιούνται» «υποβαθμσμένες» περιοχές της πόλης, τις οποίες η ίδια η κυρίαρχη τάξη υποβάθμισε, υποβαθμίζοντας το βιοτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο των λαϊκών τάξεων που ζουν στις περιοχές αυτές.

«Τουριστικοποίηση συγκεκριμένων περιοχών των λαϊκών τάξεων της πόλης» σημαίνει «ξερίζωμα των συγκεκριμένων τάξεων από την συγκεκριμένη περιοχή της πόλης, και εγκατάσταση νέων τάξεων». Η τάξη που θα φύγει, θα φύγει σε ένα «container» ασφυκτικά γεμάτο και θα ξεφορτωθεί εκεί που η κυρίαρχη τάξη θα το στείλει, και η τάξη που θα έρθει θα ζει σε περιοχή  με προδιαγραφές «container», τις προδιαγραφές που η κυρίαρχη τάξη θα έχει καθορίσει για την περιοχή. Βασικός της στόχος λοιπόν είναι η  «container-οποίηση όλων των λαϊκών τάξεων». Η «container-οποίηση» αυτή θα έχει πάλι χαρακτηριστικά και περιεχόμενο ταξικό. Όλες όμως θα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Από όλες τις τάξεις  θα λείπει  η αίσθηση του χώρου και του τόπου γιατί θα έχει χαθεί η ιστορική αφηγηματικότητα του χώρου και του τόπου. Και όταν λέμε ιστορική αφηγηματικότητα εννοούμε εκείνη που έχει  κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτικό περιεχόμενο. Και είναι αποδεδειγμένο ότι όταν μια περιοχή χάνει την ιστορική αφηγηματικότητά της τότε, χάνεται η αίσθηση του χώρου και του τόπου και μειώνονται οι μορφές αντίστασης και ανθεκτικότητας στην κερδοσκοπία. Η περιοχή της πόλης, που χάνει αυτό το χαρακτηριστικό, μετατρέπεται σε ένα «container ανθρώπινο» μία «μη αξία», και η μόνη «αξία» που συνεχίζει να  υπάρχει και να κυριαρχεί είναι αυτή της κερδοσκοπίας των ακινήτων. Η κυρίαρχη τάξη  φροντίζει εδώ και χρόνια  σε κάθε λεπτομέρεια και με σχέδιο  την «αποϊστορικοποίηση των λαϊκών τάξεων», γιατί ξέρει ότι αυτό είναι το μέσο για να πετύχει τον τελικό στόχο της, αυτόν της «container-οποίησης του λαού».[1]

Αυτό λοιπόν που θέλουν να δημιουργήσουν, αυτό «οραματίζονται» στην πραγματικότητα, άσχετα αν το κρύβουν πίσω από τον «μεγάλο περίπατο», είναι μια περιοχή με νέες  «container-οποιημένες» μορφές εργασίας, κατοικίας, αναψυχής, τουρισμού, πολιτισμού, ηθικών και κοινωνικών αξιών κ.α. με κυρίαρχο στόχο  την δημιουργία μιας συγκεκριμένης  «container- οποιημένης τάξης» η οποία και θα χρησιμοποιηθεί σαν οδηγός για την επέκταση και σε άλλες περιοχές. Ο «μεγάλος περίπατος» δημιουργείται για να είναι ο «κράχτης» της περιοχής στις νέες μορφές «container-οποίησης» που «οραματίζονται». Είναι η «πασαρέλα» όπου θα διαφημίζεται ο νέος τρόπος «container-οποιημένης» ζωής.
Το κέντρο της Αθήνας λοιπόν,  δεν  «εξευγενίζεται  με όρους τουριστικοποίησης, εξευγενίζεται με όρους container-οποίησης». Και ο «μεγάλος περίπατος» είναι η  «πασαρέλα» διαφήμισης της νέας «container-οποιημένης» ζωής. Γι αυτό  τους τον χαρίζουμε και προτιμάμε τον «μικρό περίπατο» στη περιοχή μας.

---

[1] Η «τουριστικοποίηση της πόλης» που τόσο διαφημίζει η κυρίαρχη τάξη στόχο έχει την «container-οποίηση των λαού» - Ας αφήσουμε λοιπόν την «τουριστικοποίηση» και ας μιλήσουμε για την «container-οποίηση του λαού»

Τον « μεγάλο περίπατο της Αθήνας» σας τον χαρίζουμε, εμείς θα προτιμήσουμε τον «μικρό περίπατο» στην περιοχή μας, γιατί αυτός τουλάχιστον έχει την ζωντάνια της πραγματικής ζωής.

  

Περιβάλλον : Ο Δήμαρχος της Αθήνας παρουσίασε το σχέδιο «Ο μεγάλος περίπατος της Αθήνας», μίλησε για 6,8 χιλιόμετρα συνολικό μήκος διαδρομής, και ο καθηγητής του ΕΜΠ   Γιώργος Γιαννής, παρουσιάζοντας στους δημοτικούς συμβούλους το σχέδιο, είπε ότι «με την ολοκλήρωση του έργου θα έχουν αποδοθεί περίπου 50.000 τ.μ. ελεύθερου δημόσιου χώρου στους κατοίκους και τους επισκέπτες στην Αθήνα, αλλά κι ένας νέος ποδηλατόδρομος στην οδό Πανεπιστημίου. Επίσης οι ιστορικές περιοχές της Πλάκας και του Εμπορικού Τριγώνου, ενώ οι οδοί Ηρώδου Αττικού, Μητροπόλεως, Ερμού και Αθηνάς θα μετατραπούν σε περιοχές ελεύθερες από Ι.Χ..».

Αρχιτέκτονας: Ναι είναι μια προσφορά του Δήμου στους νέους «ιδιοκτήτες» της περιοχής. Ξεκινήσαμε με τον καθηγητή Τουρνικιώτη του ΕΜΠ  που παρουσίασε το «Ξανασκέψου την Αθήνα»[1], στη συνέχεια είχαμε τον καθηγητή Μπελαβίλα του ΕΜΠ κι αυτός,  με το «Ανάπλαση της Αθήνας»[2], και σήμερα έρχεται ο τρίτος καθηγητής του ΕΜΠ να μας παρουσιάσει το δικό του «όραμα» με τίτλο «Ο μεγάλος περίπατος της Αθήνας»[3].

Περιβάλλον: Τι λες το έργο θα πραγματοποιηθεί;

Αρχιτέκτονας:  Μπορεί, γιατί είναι αρκετά εξυπηρετικό  στα κυρίαρχα ιδιοκτησιακά συμφέροντα της περιοχής. Μη ξεχνάς ότι στην περιοχή έχει πραγματοποιηθεί μια τεράστια  αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των κτιρίων, και αυτή η αλλαγή απαιτεί επεμβάσεις στο χώρο, ανάλογες των απαιτήσεων των νέων κυρίαρχων ιδιοκτητών. Αν κάνουμε έναν χάρτη της περιοχής με το ιδιοκτησιακό καθεστώς που κυριαρχούσε στην περιοχή τις χρήσεις και τις δραστηριότητες που λειτουργούσαν πριν από την κρίση, και έναν χάρτη με το σημερινό ιδιοκτησιακό καθεστώς τις χρήσεις και  τις δραστηριότητες που λειτουργούν σήμερα και αυτές που ετοιμάζονται να λειτουργήσουν θα δούμε ξεκάθαρα την διαφορά, και θα φανούν σε όλο τους το μεγαλείο οι  πραγματικοί λόγοι της σημερινής «ανάπλασης». Η πόλη «αναπλάθεται» σήμερα για να εξυπηρετήσει τα νέα κυρίαρχα συμφέροντα, τα οποία ήδη έχουν στην ιδιοκτησία  τους ένα μεγάλο κομμάτι της συγκεκριμένης περιοχής. Και ήταν η «υποβάθμιση» της περιοχής που διευκόλυνε τα κυρίαρχα συμφέροντα να περάσει στην ιδιοκτησία τους η περιοχή. Και η «υποβάθμιση» δεν «έπεσε» ένα πρωί από τον ουρανό, έγινε με σχέδιο που απαιτούσε και βάθος χρόνου για να πραγματοποιηθεί. Και εκτελεστές του σχεδίου αυτού ήταν οι Κυβερνήσεις της χώρας μας  οι Δήμαρχοι και οι Περιφερειάρχες της περιοχής. Όλοι μιλούσαν για την «ανάπλαση» της περιοχής αλλά ποτέ κανείς δεν μας είπε γιατί καθημερινά επί 20 χρόνια «υποβαθμίζανε» την περιοχή.

Ας έρθουμε τώρα να σχολιάσουμε λίγο το σχέδιο. Μας λένε ότι το κέντρο θα μετατραπεί σήμερα από «πέρασμα» σε τόπο «προορισμού» για εργασία, αναψυχή και τουρισμό. Μας λένε ότι η περιοχή της Πλάκας και του εμπορικού τριγώνου καθώς επίσης ότι οι οδοί  Ηρώδου Αττικού, Μητροπόλεως, Ερμού και Αθηνάς θα μετατραπούν σε περιοχές ελεύθερες από Ι.Χ.

  Τα ξενοδοχεία όμως π.χ. της οδού Μητροπόλεως απαιτούν συνεχή ροή αυτοκινήτων είτε τροφοδοσίας είτε πελατών. Το «ελεύθερα λοιπόν από Ι.Χ». της οδού Μητροπόλεως δεν σημαίνει ότι αυτή αποδίδεται στους πεζούς. Και αυτό είναι ένα πολύ μικρό τεχνικό παράδειγμα. Το ίδιο ισχύει και για την οδό Αθηνάς. Βλέπεις λοιπόν ότι δημιουργείται ένας χώρος πόλης όπου θα κυκλοφορούν μόνο αυτοκίνητα  εξυπηρέτησης των δραστηριοτήτων του χώρου. Με τον τρόπο αυτό οι δραστηριότητες του χώρου εξυπηρετούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα, όχι όμως οι μόνιμοι κάτοικοι του χώρου, όσοι και αν έχουν απομείνει βέβαια. Ο «μεγάλος περίπατος» είναι το περιμετρικό όριο του συγκεκριμένου χώρου της πόλης, με τον οποίο χωρίζεται η συγκεκριμένη περιοχή από την υπόλοιπη πόλη.

 Δημιουργείται λοιπόν ένας χώρος «προορισμού» ο οποίος μας λένε ότι θα λειτουργήσει σαν χώρος «εργασίας, αναψυχής, τουρισμού» που σημαίνει ότι θα λειτουργήσει σαν χώρος καταναλωτισμού πέρα και πάνω από τα όρια, αυτό δείχνουν οι νέες δραστηριότητες που είτε λειτουργούν είτε ετοιμάζονται να λειτουργήσουν στο χώρο, απ’ όσο ξέρω από μια μικρή έρευνα που έκανα στην περιοχή.

Ο «μεγάλος περίπατος» λοιπόν   δημιουργείται  για να ορίσει τις εισόδους και εξόδους στην και από την περιοχή, μια περιοχή υψηλής προστασίας καταναλωτισμού, όπου θέλουν, αυτό τουλάχιστον φαίνεται να «οραματίζονται» να πετύχουν,  το κοινό να περιμένει υπομονετικά, κάνοντας τον περίπατό του στην περίμετρο της περιοχής,  να του έρθει με μήνυμα στο κινητό η άδεια  μπει στον χώρο  μαζί με  τις «αυστηρές» οδηγίες συμπεριφοράς στο χώρο, αλλά και την «επιβεβαίωση» ότι στον χώρο αυτό η «ασφάλειά» του είναι εξασφαλισμένη,  γιατί η είσοδος στα ΜΑΤ θα είναι «αυστηρά» απαγορευμένη. Γιατί αυτό αποδείχθηκε  με τα εγκαίνια της πλατείας Ομονοίας.

Ας τους το πούμε δυνατά : Τον « μεγάλο περίπατο της Αθήνας» σας τον χαρίζουμε,  εμείς θα προτιμήσουμε τον «μικρό περίπατο» στην περιοχή μας, γιατί αυτός τουλάχιστον έχει την ζωντάνια της πραγματικής ζωής.  

.        

---

[1]"Ξανασκέψου την Αθήνα και ψήφισε για τον λαό της"

[2]Η νεοσύστατη εταιρεία «Ανάπλαση της Αθήνας» και η δήλωση του επικεφαλή της καθηγητή του Πολυτεχνείου της Αθήνας κ. Νίκου Μπελαβίλα

[3]Όλη η Αθήνα ένας «μεγάλος περίπατος»

Τα «αστικά ελαστικά συμπλέγματα» ή οι «ελαστικές πόλεις» που ετοιμάζει η κυρίαρχη τάξη για τους Λαούς με την ευκαιρία του κορονοϊού είναι «γκέτο» ας μην ξεγελαστούμε για άλλη μια φορά από την «φανταχτερή νέα ονομασία»

Περιβάλλον: Διάβασα ένα άρθρο[1] πρόσφατα με τίτλο : «Κορονοϊός. Οι Αρχιτέκτονες αναρωτιούνται για το  μέλλον. Και ίσως η απάντηση είναι η «ελαστική πόλη»

Αρχιτέκτονας: Το διάβασα. Και να σου πω τι ακριβώς λέει γιατί είναι και πονηρά διατυπωμένο. Θα σου πω για το κομμάτι που αναφέρεται στους αρχιτέκτονες που παρακολουθούν το «  "Master “Emergency & Resilience" του Πανεπιστημίου Iuav της Βενετίας που διευθύνει  ο καθηγητής Jorge Lobos , αρχιτέκτονας και επιστημονικός διευθυντής του master, ο οποίος μέσω αυτού του προγράμματος μεταπτυχιακών εξειδικεύσεων εκπαιδεύει επαγγελματίες που είναι σε θέση να αναπτύξουν στρατηγικές παρέμβασης σε περίπτωση ανθρωπιστικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης : φυσικές καταστροφές, κλιματική αλλαγή, πολεμικές συγκρούσεις».

Στους αρχιτέκτονες λοιπόν, που παρακολουθούν το master τέθηκαν τα παρακάτω  ερωτήματα. : «Πώς μπορούμε λοιπόν να οικοδομήσουμε στρατηγικές και πολιτικές επιδημιολογικής πρόληψης;   Η  αρχιτεκτονική μπορεί να είναι ένα από τα εργαλεία της συγκράτησης των πανδημιών; Μπορεί ένα κτίριο να βοηθήσει στην προστασία των κατοίκων του από επιδημίες και πανδημίες; Πώς θα ζήσουμε σε δημόσιους χώρους; Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα πιο αδύναμα τμήματα της κοινωνίας από αυτό το είδος έκτακτης ανάγκης; Θα επιτρέψουμε στο κράτος να ελέγχει και να καθορίζει τις κινήσεις μας, να ρυθμίζει τις κοινωνικές μας σχέσεις, εάν αυτό σημαίνει να προστατευόμαστε από μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης;»

Και ο καθηγητής Jorge Lobos, για να μην ξεφύγουν και οδηγηθούν σε λάθος δρόμο, κατευθύνει  ρωτώντας δήθεν  : « Μήπως πρέπει να φανταστούμε μια αστική κοινωνία ικανή να χωριστεί γρήγορα σε μικρές απομονωμένες ομάδες ή  «αστικά συμπλέγματα» (cluster urbani)  με υψηλή αυτάρκεια και υψηλό βαθμό εξάρτησης από τα παγκόσμια δίκτυα επικοινωνίας;»  

Και δεν ξεφεύγει ούτε η αρθρογράφος αφού στο τέλος λέει συμπεραίνοντας,  και με υπερηφάνεια γίνεται και   νονά βαφτίζοντας  την «ελαστική πόλη». Να τι λέει  : « Ίσως η απάντηση θα μπορούσε να είναι ένα είδος «ελαστικής πόλης» , με την ικανότητα να ανοίγει τα σύνορά της σε όλους, σε στιγμές ειρήνης και ευημερίας, και στη συνέχεια να τα κλείνει, κατακερματισμένα σε μικρές αυτόνομες και απομονωμένες ομάδες , σε μια περίοδο έκτακτης ανάγκης για την υγεία ή κλιματική κρίση.»

Αυτά λέει το άρθρο. Και ξέρεις τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Σημαίνουν ότι η κυρίαρχη τάξη με την ευκαιρία του «κορονοϊού» προετοιμάζει την τάξη των Αρχιτεκτόνων που θα στηρίξει να νέα «γκέτο» που θέλει να δημιουργήσει για τους Λαούς.  Ας το ‘χουμε υπ’ όψιν μας. Θα  λέγονται «αστικά ελαστικά συμπλέγματα», θα λέγονται «cluster elastici urbani », θα λέγονται «ελαστικές αστικές περιοχές», θα λέγονται «ελαστικές αστικές συνοικίες», όπως και να τα πουν η ουσία είναι ότι θα έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός «γκέτο» για τους Λαούς.    

  

---

[1] Coronavirus, gli architetti si fanno molte domande sul futuro. E forse la risposta si chiama ‘città elastica’