Ας πάψουμε να ταυτίζουμε την Πολεοδομία με την Χωροταξία. Είναι δύο διαφορετικοί κλάδοι της Αρχιτεκτονικής. Η «Πολεοδομία» καθορίζει την Πολιτική επιλογή της Δομής της Πόλης και η Χωροταξία την εφαρμόζει. Όταν η Πολεοδομική Πολιτική είναι αντιλαϊκή και η Χωροταξία γίνεται αντιλαϊκή και δεν αλλάζει με χωροταξικές τροποποιήσεις. Για να γίνει φιλολαϊκή η Χωροταξία πρέπει να γίνει πρώτα φιλολαϊκή η Πολεοδομική Πολιτική

 

Περιβάλλον: Ψηφίστηκε το Π.Δ. «Καθορισμός διαδικασίας έγκρισης Ειδικού Σχεδίου  Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων για την αντιστάθμιση της χρήσης κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού και άλλων λεπτομερειών για την υλοποίηση οικοδομικών αδειών» ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 94 ( 11 Νοέμβρη 2025 Τεύχος Πρώτο Αρ. Φύλλου 196) Και Πολεοδόμοι – Χωροτάκτες  σχολιάζουν.

Αρχιτέκτονας: Τα είδα !!

Περιβάλλον: Ακούω σχόλια.

Αρχιτέκτονας: Πάλι. Το σχολίασα όταν το «λανσάρισε» το ΥΠΕΝ. Τι να πω περισσότερο. Κοίταξε στη Χώρα μας η Πολεοδομία έχει ταυτιστεί με την Χωροταξία. Δεν είναι όμως έτσι.  Το Πολεοδομικό σχέδιο καθορίζει την Πολιτική επιλογή τής διαχείρισης του Περιβάλλοντος, το Χωροταξικό σχέδιο την εφαρμόζει. Εδώ τα έχουμε κάνει ταυτόσημα και ασχολούμαστε με τεχνικά θέμα εφαρμογής της Πολεοδομικής Πολιτικής, με Χωροταξία δηλαδή, και νομίζουμε ότι έτσι δεν θα κατηγορηθούμε ποτέ για «ταξικότητα»!!!. Η «Πολεοδομία»  δεν είναι «αταξική» είναι «ταξική» και στο περιεχόμενο και στην εφαρμογή της που εκφράζεται με την Χωροταξία. Ο π.χ Χωροταξικός σχεδιασμός της περιοχής του Παλαιού Ψυχικού πηγάζει από την Πολιτική Πολεοδομική επιλογή ότι η περιοχή απευθύνεται σε υψηλά οικονομικά  κοινωνικά στρώματα. Γι αυτό έχουμε χαμηλό συντελεστή δόμησης, μικρό ποσοστό κάλυψης, μικρό ύψος οικοδομών, φαρδείς δρόμους κ.α. σε αντίθεση με την περιοχή της  Κυψέλης, που απευθύνεται σε χαμηλά οικονομικά  κοινωνικά στρώματα  όπου ο συντελεστής δόμησης είναι τρείς φορές μεγαλύτερος , το ποσοστό κάλυψης σχεδόν δύο φορές μεγαλύτερο, το ύψος τέσσερεις φορές υψηλότερο, οι δρόμοι στενοί, κ.α. Ο Χωροτάκτης έχει μία επιλογή : Να εφαρμόσει επί της γης τις Πολεοδομικές επιλογές. Την Περιβαλλοντική ποιότητα των περιοχών Παλαιού Ψυχικού και Κυψέλης  την καθόρισε η  Πολεοδομική επιλογή, και την καθόρισε «ταξικά» πιο «ταξικά» δεν γίνεται, και η Χωροταξία την εφάρμοσε επί της γης!!!!  

Για το λόγο αυτό και οι Κυβερνήσεις κρατούν στα χέρια τους γερά τις Πολεοδομικές επιλογές ενώ  τις  Χωροταξικές όχι. Γι αυτό και επιτρέπουν ενστάσεις στον Χωροταξικό σχεδιασμό, ενώ στον Πολεοδομικό σχεδιασμό όχι.

Και ας έρθουμε τώρα στο περιβόητο «ισοδύναμο». Η πρώτη και βασική  Πολιτική επιλογή είναι να «εξυπηρετηθούν» όσα εργολαβικά συμφέροντα έθιξε ο ΝΟΚ: γι αυτό έχουμε ακριβή καθορισμό του «τέλους» και της διαδικασίας , και αυτή είναι άμεση.  Οι «δράσεις» όμως «για την υλοποίηση του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου» το οποίο εξειδικεύεται στο «Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου» εκπονείται εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος του Νόμου. Και αυτή είναι η δεύτερη  Πολιτική επιλογή. Είναι αυτή που σκοπό έχει, να στολίσει τον Νόμο με δήθεν μέτρα «ισονομίας πολιτών». Και γιατί μιλώ για «δήθεν». Η Πολεοδομική Επιστήμη και η λογική μας  λέει ότι : Πρώτα πρέπει να βρεθούν οι τρόποι «αποκατάστασης του Περιβαλλοντικού ισοζυγίου» να οριστεί σε «πραγματικές» καταστάσεις το ύψος του «περιβαλλοντικού ισοδυνάμου», να προκύψει από τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό  ότι το «περιβαλλοντικό ισοζύγιο» μπορεί να  αποκατασταθεί ποσοτικά και ποιοτικά, και μετά να εγκριθεί ή να απορριφτεί  η έναρξη εργασιών των οικοδομικών αδειών  με χρήση ΝΟΚ. Και η Πολιτική Πολεοδομική επιλογή της Κυβέρνησης μας λέει ότι: Επιτρέπω να πραγματοποιηθούν οικοδομές με χρήση ΝΟΚ με πληρωμή χρηματικού «τέλους» περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, το οποίο δεν μας λέει πως το υπολόγισε, και μέσα σε δύο χρόνια θα  αποκαταστήσω το «περιβαλλοντικό ισοζύγιο» με τους παρακάτω τρόπους: Και εδώ μπαίνει η Χωροταξία στην οποία δίνει μια σειρά επιλογών «αποκατάστασης». Και μιλάμε για ήδη δομημένες περιοχές που έχουν επιβαρυνθεί και με αυθαίρετη δόμηση. Που σημαίνει ότι ήδη υπάρχει επιβαρυμένο περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Το «περιβαλλοντικό ισοζύγιο» που έταξαν για να περάσουν οι Νόμοι των αυθαιρέτων ακόμη δεν έχει «αποκατασταθεί». Μη το ξεχνάμε αυτό!!!   Για να δούμε όμως τις επιλογές:

Τα μέτρα περιβαλλοντικού ισοδυνάμου είναι ιδίως:

1.     βα) Η κατά προτεραιότητα απόκτηση από το Δημόσιο ακινήτων με αγορά ή αναγκαστική απαλλοτρίωση για τον καθορισμό κοινόχρηστων χώρων για την εξασφάλιση μέγιστης περιβαλλοντικής ποιότητας σε αναλογία ίση ή μεγαλύτερη του ποσοστού που προκύπτει από τα πολεοδομικά πρότυπα, κατ’ αντιστοιχία του ποσοστού του συντελεστή δόμησης που έχει επιτραπεί καθ’ υπέρβαση των όρων δόμησης της κάθε περιοχής, Αν υπάρχουν  τέτοια ακίνητα!! Αν δεν υπάρχουν, του λέει, πήγαινε σε  άλλη επιλογή!!!

2.     ββ) η διαμόρφωση νέων και η αναδιαμόρφωση, βελτίωση και αναβάθμιση υφιστάμενων κοινόχρηστων χώρων στον αστικό ιστό, περιλαμβανόμενης και της δυνατότητας εξοπλισμού τους με υπόγειους χώρους στάθμευσης οχημάτων.  Τους νέους χώρους  πρέπει να ψάξει να τους βρει. Πρέπει να βρει ΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ!! Αν την βρει!! Αν δεν την  βρει;…..  Η βελτίωση και η αναβάθμιση υφιστάμενων είναι ποιοτική δεν είναι ποσοτική αποκατάσταση. Το περιβαλλοντικό ισοζύγιο απαιτεί  ποσοτική και ποιοτική αποκατάσταση.

3.     βγ) η δημιουργία, συμπλήρωση, διαμόρφωση και βελτίωση δικτύων κοινόχρηστων χώρων και δικτύων πράσινων παρεμβάσεων στον αστικό ιστό. Η δημιουργία απαιτεί ελεύθερους χώρους γης, η συμπλήρωση απαιτεί ελεύθερο χώρο γης σε συνέχεια υφιστάμενου. Αν βρεθούν τέτοιοι χώροι!! Αν δεν βρεθούν;……..

4.     βδ) η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων (ετοιμορρόπων) κτισμάτων. Ήμουν νιά και γέρασα!!!

5.     βε) οι ολοκληρωμένες παρεμβάσεις ανάπλασης σε περιβαλλοντικά και πολεοδομικά υποβαθμισμένες ή κορεσμένες περιοχές, καθώς και σε περιοχές που χρήζουν ειδικής προστασίας, με σκοπό την ανάδειξη και προστασία των περιοχών, τη διεύρυνση του αδόμητου - ελεύθερου χώρου και την αύξηση της αστικής βιωσιμότητας των περιοχών. Οι άδειες του ΝΟΚ έχουν ΟΝΟΜΑ, ΕΠΙΘΕΤΟ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ, ΔΗΜΟ, Τ.Κ., και Ο.Τ.  Εκεί πρέπει να γίνει η αποκατάσταση, δεν πάει βόλτα  η «αποκατάσταση» σε άλλες περιοχές. Του λέει όμως του Χωροτάκτη ότι μπορεί να την πάει και «βόλτα» !!!

6.     στ) η χρηματοδότηση δράσεων που περιλαμβάνονται στο από 3.2.2023 Μνημόνιο συνεργασίας με τη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αποδοχή πρόσκλησης ενδιαφέροντος προς υποστήριξη της ευρωπαϊκής αποστολής των εκατό (100) κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων. https://angelmois.blogspot.com/2022/01/blog-post.html

7.     βζ) η χρηματοδότηση της απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων. Η απόκτηση ιδιοκτησίας υφιστάμενων κτιρίων ή η αποκατάσταση δημοσίων υφιστάμενων διατηρητέων  δεν αποκαθιστά το Περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Είναι υφιστάμενα!!! Ούτε προσθέτουν ούτε αφαιρούν. Εσύ μπορείς να τα προσθέσεις του λέει!!

8.     βη) ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και τα έργα διευθέτησης και ανάδειξης αυτών και Ανάξιο σχολιασμού !!!

9.     βθ) η χρηματοδότηση της δημιουργίας χώρων πρασίνου. Για να δημιουργηθεί ο χώρος πρέπει πρώτα να βρεθεί γη ελεύθερη !!! Αν βρεθεί!! Αν δεν βρεθεί; ………

 

Νομίζω να κατάλαβες ότι οι «επιλογές»  που τόσο διαφημίζει είναι όλες όχι μόνο Επιστημονικά απαράδεκτες είναι και «ανόητες» για να μη πω κάτι βαρύτερο. Αλλά την Κυβέρνηση την ενδιαφέρει να τακτοποιήσει τους «εργολάβους» Αυτός είναι ο βασικός Πολιτικός «στόχος»!!! Και στο λαό λέει « αποκατάσταση σήμερα δεν έχει, αύριο, μεθαύριο, εν «ευθέτω χρόνο» ίσως βρω κάτι από τα παραπάνω να σας ξεγελάσω και πάλι!!!»  Γι αυτό σου μίλησα παραπάνω για «δήθεν» αποκατάσταση. Για να αλλάξουν οι Χωροταξικές «επιλογές» πρέπει να αλλάξει η  Πολεοδομική Πολιτική, χωρίς αλλαγή της Πολεοδομικής Πολιτικής οι Χωροταξικές επιλογές θα παραμείνουν αντιλαϊκές, όσο και να στολιστούν με τροποποιήσεις!!!