Περιβάλλον: Διαβάζω και βλέπω
ότι έχει ξεκινήσει ένας αγώνας των Μηχανικών για να ανακτήσουν τα δικαιώματά
τους, να μπορούν να δουλεύουν με αξιοπρέπεια, και νομίζω ότι αυτός ο αγώνας
πρέπει να στηριχτεί και να πετύχει. Βλέπω όμως ότι η συμμετοχή στον αγώνα αυτό
είναι ακόμη μικρή, και πολλοί μέσα από τα social , κριτικάρουν, δίνουν
συμβουλές, ζητούν να λυθούν όλα τα προβλήματά άμεσα χωρίς όμως να συμμετέχουν
στον αγώνα, και δεν κάνουν τίποτε για να βοηθήσουν απλώς δίνουν συμβουλές αφ’
υψηλού και κριτικάρουν τις συλλογικές αποφάσεις όταν αυτές δεν ικανοποιούν
προσωπικές τους επιθυμίες. Τι έχεις να πεις γι αυτό;
Αρχιτέκτονας: Θα σου διηγηθώ μια ιστορία.
Το 1976 τον Νοέμβριο ξεκίνησε στην Αρχιτεκτονική Σχολή της
Φλωρεντίας στην Ιταλία μια κατάληψη από φοιτητές κυρίως του 4ου και
5ου έτους η οποία και κράτησε μέχρι τον Απρίλιο του 1977. Το αίτημα
της κατάληψης ήταν η «αλλαγή» του περιεχομένου
των σπουδών. Οι φοιτητές ζητούσαν να αλλάξει το περιεχόμενο των σπουδών
να συνδεθεί με τα προβλήματα του λαού και της κοινωνίας, από τα οποία είχε
αποκοπεί. Και για να το εξηγήσω καλύτερα. Οι Ιταλοί φοιτητές προβληματίστηκαν γιατί
έβλεπαν ότι πλησίαζαν στο τέλος των σπουδών τους και αυτό που τους περίμενε έξω
δεν ήταν τίποτε άλλο από το «παγκάκι της ανεργίας». Αναρωτιόντουσαν λοιπόν
γιατί. Το πρόβλημα τέθηκε και συζητήθηκε σε μια γενική συνέλευση του κινήματος
(uva ονομάστηκε unità verticale Architettura)
στην οποία μετά από πολλές συζητήσεις, καταλήξαμε στο συμπέρασμα, ότι η Σχολή
δεν μας προετοιμάζει επιστημονικά να μπορούμε ν αντιμετωπίσουμε τα σύγχρονα
προβλήματα με την επιστήμη μας, γιατί η επιστήμη έχει αποκοπεί από τα σημερινά
πραγματικά προβλήματα του λαού και της κοινωνίας, και η θεωρία έχει πάρει
οριστικό διαζύγιο με την πράξη. Αποφασίστηκε τότε στη συνέλευση να καλέσουμε τα
εργατικά συνδικάτα της πόλης στη Σχολή, να συζητήσουμε μαζί τους τα προβλήματα
που αντιμετωπίζουν. Δύο ήταν τα προβλήματα που απασχολούσαν τα συνδικάτα: «Το πρόβλημα της μαύρης εργασίας - το «φασόν»
όπως λεγόταν τότε- και οι επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων και στην πόλη» και
«Το πρόβλημα της λαϊκής στέγης γιατί δεν λύνεται και πως πρέπει να λυθεί» που
ήταν έντονο τότε στην πόλη. Αυτά ήταν τα δύο μεγάλα προβλήματα, που
αντιμετώπιζαν τα συνδικάτα. Υπήρξαν και άλλα θέματα αλλά αναφέρω τα πιο
σημαντικά.
Σε νέα γενική συνέλευση του κινήματος που έγινε στη Σχολή
αποφασίστηκε να προτείνει το κίνημα στο Συμβούλιο των Καθηγητών: Τα θέματα και
το περιεχόμενο των μαθημάτων να αλλάξει, η κλασική διδασκαλία να αλλάξει. Οι Καθηγητές να προτείνουν τα θέματα για τα
2/3 των μαθημάτων τους και το 1/3 των
θεμάτων να προτείνεται από τους φοιτητές. Το Συμβούλιο των Καθηγητών δεν το
αποδέχτηκε, πέρασε η αρνητική απόφαση με μικρή πλειοψηφία. Και για το λόγο αυτό
αποφασίστηκε η κατάληψη της Σχολής.
Σε όλη τη διάρκεια της κατάληψης που έληξε στο τέλος του
Απρίλη, στη Σχολή οι φοιτητές εργάστηκαν για τις εργασίες που ανέλαβαν, και στο
τέλος του Απρίλη είχαν έτοιμες τις εργασίες πολυγραφημένες και έτοιμες για
παρουσίαση. Μαθήματα βέβαια στη Σχολή δεν έγιναν αφού ήταν υπό κατάληψη.
Στη γενική συνέλευση που κάλεσε το κίνημα μετά την λήξη της
κατάληψης, στο οποίο προσκλήθηκαν και οι καθηγητές, παρουσιάστηκαν οι εργασίες
και τέθηκε το θέμα των εξετάσεων του
Ιουνίου-Ιουλίου. Η πρόταση του κινήματος ήταν να γίνουν οι εξετάσεις τον
Ιούνιο, για τις εργασίες που γίνανε να εξασφαλιστεί για όλους τους φοιτητές, η
επιτυχία στο αντίστοιχο μάθημα, και συμπληρωματικά να γίνονται και ερωτήσεις
από το κλασικό πρόγραμμα της Σχολής. (ο τρόπος αυτός βέβαια δεν αφορούσε
μαθήματα που δίναμε ατομικά, μαθηματικά, στατική κ.α).
Έγινε χαμός, οι καθηγητές που αντιδρούσαν, έθεσαν θέμα
τυπικής λειτουργίας της Σχολής, ότι δηλαδή εφ’ όσον δεν έγιναν οι απαραίτητες ώρες
διδασκαλίας στη Σχολή, όπως αυτές τις ορίζει το Υπουργείο της Παιδείας, δεν
ήταν δυνατό να γίνουν οι εξετάσεις, γιατί το Υπουργείο θα τις ακύρωνε. Τότε οι
καθηγητές που θέλανε να βρεθεί λύση στο πρόβλημα και είχανε εκτιμήσει και την
δουλειά και τον αγώνα των φοιτητών, πρότειναν το εξής: Να γίνουν τα μαθήματα,
να εξαντληθούν οι απαραίτητες ώρες διδασκαλίας, σε σεμινάρια που θα οργάνωνε το
κάθε Ινστιτούτο, έτσι οι ώρες διδασκαλίας
μπορούσαν να καλυφθούν μέσα στο μήνα Μάϊο (ομαδικές διδασκαλίες για το
ίδιο θέμα ο κάθε καθηγητής μιλούσε 10 λεπτά).